ชวนอ่านบทสัมภาษณ์เรื่อง “ประชานิยม” (populism) ที่ไปไกลกว่าความเข้าใจและข้อถกเถียงหลักเรื่อง “ประชานิยม” ในสังคมไทยลิบลับ ทั้งจากฝั่งเอาและไม่เอาประชาธิปไตย

“ประชาชน” เป็นฐานหลักของ “ประชาธิปไตย” และ “ประชานิยม” แต่ “ประชาชน” ใน “ประชาธิปไตย” และ “ประชานิยม” ต่างกันอย่างไร และความต่างนั้นนำไปสู่อะไร

“ประชานิยม” ช่วยให้ “ประชาธิปไตย” เข้มแข็งขึ้นในมุมไหน และบั่นทอนประชาธิปไตยอย่างไร

อะไรคือมิติทางจริยธรรมที่แฝงฝังอยู่ในอุดมการณ์ประชานิยม ผู้ปฏิเสธวาทกรรม “คนดี” จะก้าวออกความย้อนแย้งในเรื่องนี้ที่อยู่ข้างในอุดมการณ์ประชานิยม (“ประชาชนดี”) ได้หรือไม่ อย่างไร

และเมื่อนักประชานิยม ซึ่งปฏิเสธชนชั้นนำเดิม ก้าวขึ้นสู่อำนาจในระบบทางการ กลายเป็นชนชั้นนำเสียเอง จะเกิดอะไรขึ้น

มันไม่ใช่แค่เรื่องประเคนผลตอบแทนสูง เรื่องเร่ขายของถูกไงครับ มันเป็นเรื่องของความเชื่อมั่น ซึ่งโยงไปถึงระบบการเมืองและวัฒนธรรมเรื่องประชาธิปไตย นิติรัฐ การตรวจสอบ ความรับผิด ความยุติธรรม ความแน่นอนคงเส้นคงวา และความโปร่งใส

ขณะที่เราหายใจ เรามีความหวัง

เมื่อเราพบเจอความมองโลกในแง่ร้าย ความลังเลสงสัย และผู้คนที่เฝ้าพร่ำบอกว่าเราไร้สามารถ เราจะตอบกลับไปด้วยหลักการเหนือกาลเวลาที่สรุปจิตวิญญาณแห่งประชาชนว่า

“ใช่ เราทำได้”

การเมืองในโลกจริงแสบสันต์ไม่แพ้การเมืองในนิยาย

ไฮไลท์สำคัญของ Republican Convention วันที่สาม นอกจากจะเป็นการเปิดตัวผู้สมัครชิงตำแหน่งรองประธานาธิบดีของพรรครีพับลิกัน ไมค์ เพนซ์ ผู้ว่าการรัฐอินเดียน่า อย่างเป็นทางการแล้ว คือการขึ้นเวทีกล่าวสุนทรพจน์ในเวลาไพรม์ไทม์ของ เท็ด ครู๊ซ วุฒิสมาชิกจากรัฐเท็กซัส คู่แข่งคนสำคัญที่สุดของโดนัลด์ ทรัมป์ ในศึกชิงตำแหน่งตัวแทนพรรครีพับลิกันปีนี้

โดยทั่วไป สื่อมวลชนไม่ได้เฝ้ารอ Convention ของพรรคการเมืองอย่างจดจ่อขนาดนี้ เพราะธรรมชาติของมันมีความน่าเบื่ออยู่ ทุกอย่างถูกเขียนสคริปต์ไว้หมดแล้วว่าใครจะเป็นตัวแทนพรรค ใครจะเป็นผู้กล่าวสุนทรพจน์ ทั้งหมดเป็นไปตามบทที่ถูกเขียนไว้ล่วงหน้า ทุกอย่างเดินไปบน ‘ทาง’ อย่างที่มันควรจะเป็น

แต่ปีนี้สื่อมวลชนให้ความสนใจ Republican Convention มากเป็นพิเศษ เหตุผลเดียวก็คือ ‘โดนัลด์ ทรัมป์’ ผู้ฉีกสคริปต์ทั้งปวงของพรรครีพับลิกันตลอดปีที่ผ่านมา

คอการเมืองจึงอดเฝ้าชมไม่ได้ ว่าจะมีอะไร “นอกบท” สนุกๆ มันๆ สะใจๆ เกิดขึ้นอีกบ้าง