ทฤษฎีเศรษฐศาสตร์กระแสหลักมาตรฐานถูกสร้างขึ้นภายใต้ข้อสมมติสำคัญที่ว่า คนเป็น “สัตว์เศรษฐกิจ” (Homo Economicus) ในความหมายที่คนตอบสนองต่อสิ่งจูงใจ ตัดสินใจด้วยความมีเหตุมีผลในระดับที่สมบูรณ์ และพยายามทำให้ตัวเองได้สิ่งที่ดีที่สุดภายใต้ข้อจำกัดที่เผชิญ
แต่พัฒนาการของวิชาการเศรษฐศาสตร์ในช่วงหลัง โดยเฉพาะงานวิจัยด้านเศรษฐศาสตร์เชิงทดลองและเศรษฐศาสตร์ว่าด้วยพฤติกรรม ซึ่งทวีความนิยมและเป็นที่ยอมรับมากขึ้นในวงวิชาการ ทำให้นักเศรษฐศาสตร์หันกลับมาสำรวจ ทบทวน และพัฒนาองค์ความรู้ของตน รวมทั้งหลอมรวมความรู้เศรษฐศาสตร์เข้ากับองค์ความรู้สาขาอื่น ๆ
ผลพวงที่ยิ่งใหญ่อันหนึ่งก็คือ งานวิชาการเศรษฐศาสตร์จำนวนมากมายในปัจจุบัน พุ่งเป้าไปตั้งคำถามยังข้อสมมติที่เป็นหัวใจของเศรษฐศาสตร์กระแสหลัก นั่นคือ “ความเป็นสัตว์เศรษฐกิจ (Homo Economicus) เพียงพอสำหรับการอธิบายโลกและพฤติกรรมมนุษย์หรือ?”