ประสบการณ์เจอ ‘ป๊อก’ ครั้งแรก

ตอนนี้เป็นช่วงเวลาเปิดเทอมใหม่ ผมสอนวิชาสังคมกับเศรษฐกิจ ซึ่งเป็นวิชาพื้้นฐานสำหรับนักศึกษาชั้นปีที่ 1 ของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ วิชานี้เป็นวิชาแห่งการอ่าน การคิด และการเขียน สำหรับนักศึกษาที่ยังไม่ชอบอ่าน ไม่ชอบคิด ไม่ชอบเขียน ผมมีงานเขียน 2 ชิ้น ที่อยากชวนให้อ่านกันครับ ชิ้นแรกคือ “เขียนทำไม? เขียนอย่างไร?” ซึ่งเรียบเรียงมาจากบทอภิปรายของอาจารย์สุวินัย ภรณวลัย อีกชิ้นหนึ่งคือ “ทำไมต้องอ่านอะไรยาวๆ” ของนิ้วกลม

ผู้คนจำนวนมากในประเทศเหล่านั้นอาจเลือกทางผิด คิดว่าเผด็จการทหารเป็นทางออก พวกนักเศรษฐศาสตร์ก็แอบชอบสนับสนุนให้ยกอำนาจการทำนโยบายสาธารณะให้เหล่าเทคโนแครตเสียเลยจะดีกว่า

ร็อดริกพยายามจะบอกเราว่า นั่นไม่ใช่ทางออก เพราะวิถีอำนาจนิยมเหล่านั้นบั่นทอนอนาคตของประชาธิปไตยในระยะยาว เหตุผลสำคัญคือ มันกั้นขวางการพัฒนา ‘วัฒนธรรม’ ที่สำคัญในการสร้างประชาธิปไตย นั่นคือ การประนีประนอมหาจุดร่วมแบบไม่สุดขั้วระหว่างประชาชนกลุ่มต่างๆ ตราบเท่าที่ทหารมีอำนาจสูงสุด ประชาชนแต่ละกลุ่มจะมัวแต่คิดหาทางวิ่งเข้าหาหรือเอาชนะใจผู้มีอำนาจ แทนที่จะมุ่งต่อรอง แลกเปลี่ยน เอาชนะใจประชาชนกลุ่มอื่นๆ ด้วยกันเอง