รายละเอียด: บทบันทึกกรณีรัฐบาลไทยสมัยนายกรัฐมนตรีทักษิณ ชินวัตร ต้องการออกหวยเพื่อซื้อสโมสรลิเวอร์พูล
ผู้อภิปรายและผู้ให้สัมภาษณ์: สมณะโพธิรักษ์ สุลักษณ์ ศิวรักษ์ ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม ไมเคิล ไรท รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์ เทพชัย หย่อง อรรถจักร์ สัตยานุรักษ์ วิมุต วานิชเจริญธรรม พิชญ์ พงษ์สวัสดิ์ นันทขว้าง สิรสุนทร รสนา โตสิตระกูล ทิชา ณ นคร กวิน ชุติมา วิทยากร เชียงกูล พระไพศาล วิศาโล ปกป้อง จันวิทย์
สำนักพิมพ์: openbooks
ตีพิมพ์: มิถุนายน 2547
รายละเอียด: ผลกระทบเศรษฐกิจการเมืองและสังคมภายใต้ระบอบทักษิณ
ผู้ให้สัมภาษณ์: สุเมธ ตันติเวชกุล วิบูลย์ เข็มเฉลิม ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ พิภพ ธงไชย ประสงค์ เลิศรัตนวิสุทธิ์ ฉลาดชาย รมิตานนท์ พิชญ์ พงษ์สวัสดิ์ ปกป้อง จันวิทย์
สำนักพิมพ์: openbooks
ตีพิมพ์: เมษายน 2547
ระบอบทักษิณเป็นการผสมกันระหว่างการสร้างอาณาจักรแห่งความกลัวผ่านผู้นำที่เข้มแข็งรวบอำนาจ กับการให้ความหวัง โดยเฉพาะความหวังทางเศรษฐกิจ เช่น เศรษฐกิจจะเติบโตขึ้น คนจะหายจน ซึ่งถ้าคนเชื่อความหวังที่รัฐบาลสร้าง เช่น เชื่อว่าเศรษฐกิจจะโตจริง ก็มีความมั่นใจในการใช้จ่าย เศรษฐกิจก็จะโตขึ้นจริงๆ ตามที่หวังไว้ แต่ ‘ความหวัง’ มันคนละเรื่องกับ ‘ความจริง’ เพราะความหวังอาจไม่ได้อยู่บนพื้นฐานที่เข้มแข็งก็ได้
ผมไม่เชื่อว่าคนทุกคนเป็นสัตว์เศรษฐกิจล้วนๆ ก็จริง แต่สำหรับคนเป็นนักการเมือง ยิ่งเคยโตมาจากการเป็นนักธุรกิจผูกขาดด้วยแล้ว คนแบบนี้มีแนวโน้มเป็นสัตว์เศรษฐกิจสูง เพราะเส้นทางชีวิตต้องอยู่กับสถาบันหรือกติกาที่หล่อหลอมให้คุณกลายเป็นสัตว์เศรษฐกิจ และสำหรับสัตว์เศรษฐกิจแล้ว ถ้ามีโอกาสหาประโยชน์แล้วมันไม่มีวันพอ เพราะสัตว์เศรษฐกิจมีเป้าหมายเพื่อทำอย่างไรให้ตัวเองได้ประโยชน์มากที่สุดภายใต้เงื่อนไขข้อจำกัดหนึ่งๆ กรณีว่าด้วยพระราชกำหนดภาษีสรรพสามิตกิจการโทรคมนาคม ค่าโง่ไอทีวี และกรณีผลประโยชน์ทับซ้อนของคุณทักษิณและกลุ่มชินอื่นๆ ที่งานวิจัยหลายชิ้นตีแผ่ สะท้อนให้เห็นพื้นฐานความเป็นสัตว์เศรษฐกิจของนายกทักษิณได้เป็นอย่างดี
ท่ามกลางความพยายามของรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร ในการซื้อหุ้นสโมสรลิเวอร์พูล ด้วยการออก ‘หวยหงส์’ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ออกมาคัดค้านนโยบายดังกล่าว บทอภิปรายของ ปกป้อง จันวิทย์ ชิ้นนี้ พยายามจะตอบคำถามว่าทำไมรัฐบาลไทยไม่ควรซื้อหุ้นสโมสรลิเวอร์พูล และปรากฏการณ์ดังกล่าวสะท้อนความป่วยไข้ของสังคมไทยอย่างไร
“เสียงสนับสนุนของสังคมไทยต่อการพัฒนาวงการฟุตบอลไทยด้วยการซื้อสโมสรลิเวอร์พูล เป็นอีกประจักษ์พยานที่ชี้ให้เห็นว่า สังคมไทยคือสังคมฉาบฉวย ไม่เคยคิดแก้ไขปัญหาเชิงโครงสร้าง สนใจเปลือกนอกที่ดูเท่ โฉบเฉี่ยว แต่ข้างในหาสาระมิได้ ภูมิใจและให้คุณค่ากับสิ่งที่ไม่เป็นแก่นสาร นับถือความสำเร็จแบบแดกด่วน
เสียงแซ่ซ้องสรรเสริญการตัดสินใจของนายกรัฐมนตรี ตอกย้ำว่าคำตอบต่อคำถามข้างต้นที่ว่า เหตุใดคุณทักษิณจึงมีอำนาจมากอย่างที่เป็นอยู่ นั่นก็เพราะคุณทักษิณก็คือภาพสะท้อนของมาตรฐานทางจริยธรรมของสังคมไทย”
ตลอดเดือนกันยายนที่ผ่านมา มีสัญญาณหลายอย่างที่ชี้ชัดว่า อาณาจักรทักษิณกำลังเดินเครื่องทำลายตัวเอง
ปัจจัยที่น่ากลัวที่สุดที่คุกคามการอยู่รอดของอาณาจักรใดก็ตาม คือการทำลายตัวเองจากภายใน (self-destruction) หาใช่ภัยคุกคามจากภายนอก แต่อย่างใดไม่
อาณาจักรทักษิณกำลังเดินเครื่องทำลายตัวเอง โดยมีคุณทักษิณรับบทเป็นผู้ทำลายล้างด้วยตัวเอง ทั้งที่อีกภาคหนึ่งเป็นผู้สร้างอาณาจักรนี้ขึ้นมาด้วยสองมือ กระบวนการก่อร่างสร้างอาณาจักรทักษิณด้วยวิถีทางแบบทักษิณ และควบคุมบริหารจัดการมันด้วยระบบคุณค่าและมาตรฐานทางจริยธรรมแบบทักษิณ เป็นเชื้อเพลิงในการทำลายล้างที่ทรงประสิทธิภาพยิ่ง
ประเด็นไม่ได้อยู่ตรงที่นายกรัฐมนตรีใช้เงินในงบประมาณหรือเงินนอกประมาณเข้าซื้อหุ้น เพราะไม่ว่าจะใช้เงินของรัฐส่วนใด ย่อมสูญเสียโอกาสในการใช้เงินก้อนนั้นในการทำกิจกรรมอื่นที่มีประโยชน์และจำเป็นมากกว่า ต้นทุนของการซื้อทีมฟุตบอลจึงมิใช่แค่รายจ่ายที่ใช้ซื้อหุ้น หากต้องคำนึงถึงต้นทุนค่าเสียโอกาสเหล่านี้ด้วย
นายกรัฐมนตรีอ้างว่า การเข้าถือหุ้นสโมสรลิเวอร์พูลจะช่วยพัฒนาวงการฟุตบอลไทย ผู้เขียนมองไม่เห็นความเป็นเหตุและผล และความเชื่อมโยงแม้แต่น้อยว่า การมีสโมสรฟุตบอลสัญชาติไทยอยู่ที่ต่างประเทศจะช่วยพัฒนาวงการฟุตบอลไทยได้อย่างไร
การลงทุนครั้งนี้ใช้จำนวนเงินสูงยิ่ง ขณะที่ไม่มีหลักประกันเลยว่า คุณภาพวงการฟุตบอลไทยจะสูงขึ้นจริง ความเชื่อมโยงระหว่างความเป็นเจ้าของสโมสรฟุตบอลต่างประเทศกับการพัฒนาวงการฟุตบอลไทยเลือนรางแทบมองไม่เห็น