รายละเอียด: ผลกระทบเศรษฐกิจการเมืองและสังคมภายใต้ระบอบทักษิณ
ผู้ให้สัมภาษณ์: สุเมธ ตันติเวชกุล วิบูลย์ เข็มเฉลิม ไกรศักดิ์ ชุณหะวัณ สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ พิภพ ธงไชย ประสงค์ เลิศรัตนวิสุทธิ์ ฉลาดชาย รมิตานนท์ พิชญ์ พงษ์สวัสดิ์ ปกป้อง จันวิทย์
สำนักพิมพ์: openbooks
ตีพิมพ์: เมษายน 2547
ท่ามกลางความร้อนรุ่มและเครียดคลั่งของสถานการณ์การเมืองไทย October ชวน ‘เสกสรรค์ ประเสริฐกุล’ ในวันที่ถอดหมวกวาง และรักที่จะใช้ชีวิตกับ ‘ความว่าง’ อย่างไม่ถูกคุมขังอยู่ในคำนิยามใดๆ มาสนทนาเรื่องการเมืองร่วมสมัย ประชาธิปไตย และการปฏิรูปประเทศไทย
กล่าวอย่างรวบรัด สำหรับเสกสรรค์แล้ว “ประชาธิปไตยคล้ายเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่เปิดพื้นที่ให้คนบรรลุศักยภาพของตน ไม่ใช่แค่การเลือกตั้ง แต่เป็นระบบกระจายอำนาจ กระจายโอกาส และกระจายทางเลือกในการใช้ชีวิตให้กับคน ซึ่งรวมทั้งทางเลือกทางจิตวิญญาณด้วย”
กล่าวอย่างละเอียดถี่ถ้วน ขอเชิญท่านผู้อ่านละเลียดบทสนทนาความยาวกว่า 3 ชั่วโมงว่าด้วย ‘จิตวิญญาณ’ แห่ง ‘ประชาธิปไตย’ และ ‘ประชาธิปไตย’ เชิง ‘จิตวิญญาณ’ ได้นับจากบรรทัดนี้
ผู้วิจัย: สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ อัมมาร สยามวาลา วรเจตน์ ภาคีรัตน์ สิริพรรณ นกสวน ปกป้อง จันวิทย์ วรดุลย์ ตุลารักษ์
แหล่งทุน: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ตีพิมพ์: กรกฎาคม 2550
“On open lives on the energy of those making it,” he said.
“If the contributors and the web editor still have the energy to do it, and as long as we have regular updates, it will live on.
“I don’t think On Open will live forever but I believe it will evolve to suit the circumstances (of the society). If one day my energy runs dry, there may be someone new and younger who will step in to work on it. We will just let it grow naturally.”
ระบอบทักษิณเป็นการผสมกันระหว่างการสร้างอาณาจักรแห่งความกลัวผ่านผู้นำที่เข้มแข็งรวบอำนาจ กับการให้ความหวัง โดยเฉพาะความหวังทางเศรษฐกิจ เช่น เศรษฐกิจจะเติบโตขึ้น คนจะหายจน ซึ่งถ้าคนเชื่อความหวังที่รัฐบาลสร้าง เช่น เชื่อว่าเศรษฐกิจจะโตจริง ก็มีความมั่นใจในการใช้จ่าย เศรษฐกิจก็จะโตขึ้นจริงๆ ตามที่หวังไว้ แต่ ‘ความหวัง’ มันคนละเรื่องกับ ‘ความจริง’ เพราะความหวังอาจไม่ได้อยู่บนพื้นฐานที่เข้มแข็งก็ได้
เราต้องให้ความสำคัญกับการเมืองหลังการเลือกตั้งมากกว่าเสียอีก ยิ่งรัฐบาลมีเสียงมหาศาลในสภา ภาคประชาสังคมยิ่งต้องช่วยกันตรวจสอบรัฐบาลมากขึ้น เล่นการเมืองนอกสภามากขึ้น ต้องร่วมกันสร้างวัฒนธรรมการเมืองใหม่ให้เห็นว่า การเคลื่อนไหว ตรวจสอบ วิจารณ์ หรือแสดงออกทางการเมืองนอกสภา เป็นเรื่องปกติภายใต้กระบวนการประชาธิปไตย
ระบบการเมืองไทยต้อง “เปิด” มากกว่านี้ ให้เสียงข้างน้อยมีที่ยืนในสังคม รัฐธรรมนูญต้องไม่ปิดพื้นที่ในการแสดงออกทางการเมือง พรรคเล็กต้องไม่ถูกลงโทษจากรัฐธรรมนูญ ต้องพยายามให้ตลาดการเมืองเป็นตลาดแข่งขันสมบูรณ์ มีอุปสรรคในการเข้าร่วมน้อยที่สุด เป็นการเมืองที่เปิดกว้างต่อความหลากหลาย และสำหรับชนทุกชั้น
ในช่วงที่สังคมการเมืองไทยกำลังเวียนวนค้นหาทางออกจากวิกฤตการณ์การเมืองที่ตัวเองสร้างขึ้นตลอดปี 2549-2550 ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ กล่าวในงานสัมมนางานหนึ่งว่า “สิ่งที่เกิดขึ้นในแวดวงการเมืองไทยในปัจจุบันนั้น สหรัฐอเมริกาเคยผ่านมาหมดแล้ว”
ปลายเดือนกรกฎาคม 2550 ก่อนการลงประชามติ “รับ” / “ไม่รับ” ร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับ คมช. ปกป้อง จันวิทย์ ชวน ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ มองการเมืองไทยผ่านแว่นตาของนักประวัติศาสตร์การเมืองอเมริกัน ไล่เรียงตั้งแต่เรื่องร่างรัฐธรรมนูญ ทหาร นักการเมือง จนถึงตุลาการภิวัตน์
เราเรียนรู้อะไรจากประวัติศาสตร์การเมืองอเมริกันได้บ้าง?
ในยุคที่โรคเบื่อการเมืองระบาดกำลังระบาดทั่วทั้งสังคม โดยมีนักการเมือง ทหาร ข้าราชการ สื่อมวลชน นักวิชาการ ฯลฯ (แปลว่ายังมีอีก) เป็นพาหะนำโรคที่สำคัญ
open online ชักชวน ศุ บุญเลี้ยง คนดนตรี และนักเขียน ผู้มากด้วยจินตนาการสร้างสรรค์ มานั่งจิบกาแฟยามบ่าย ถกปัญหาบ้านเมือง ในฐานะประชาชนธรรมดาสามัญคนหนึ่ง
ฟังเหล่าชนชั้นนำทางการเมืองพูดกันมามากแล้ว มาย้อนฟังความคิดทางการเมืองแบบกำลังดีของศิลปินคนหนึ่งดูบ้าง เผื่อจะช่วยคลายโรคเบื่อการเมืองกันไปได้บ้าง แม้จะไม่มีทางหายขาดก็ตาม
หลังรัฐประหาร หลังการแต่งตั้งพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี ไม่มีสิ่งใดจะเหมาะไปกว่า การชวน อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์ มานั่งวิเคราะห์เจาะลึกการเมืองไทยยุคหลัง 19 กันยายน 2549
เป็นการพูดคุยในสถานการณ์การเมืองยุค ‘หลังทักษิณ’ ท่ามกลางคำถามที่ว่า ฤา ‘เปรมาธิปไตย’ กลับมาแล้ว? เริ่มดังระงม
ทีมวิจัย “การสร้างองค์ความรู้เพื่อการปฏิรูปการเมือง” ชวน ชัยวัฒน์ สถาอานันท์ และ เกษียร เตชะพีระ แห่งคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นั่งล้อมวงแลกเปลี่ยนความคิดเรื่องการปฏิรูปการเมืองไทย รัฐธรรมนูญฉบับวัฒนธรรมไทย และสถานการณ์การเมืองไทยหลังรัฐประหาร 19 กันยายน 2549
อะไรคือโจทย์ของการปฏิรูปการเมืองครั้งใหม่ มาตราต่างๆ ของรัฐธรรมนูญฉบับวัฒนธรรมไทยเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรในช่วงหลายปีหลัง และการเมืองไทยภายใต้รัฐบาลชั่วคราวจะเป็นเช่นไร หาคำตอบได้ในบทสัมภาษณ์คู่ขนาดยาวอันข้นคลั่กชิ้นนี้ !